Door een bezorgde burger

Vlaardingen krijgt een stadspark. Op de plek waar nu nog het Liesveldviaduct ligt, moet binnen enkele jaren een groene verbinding ontstaan vol woningen, ontmoetingsplekken en stedelijke vernieuwing. De sfeer is optimistisch, de beelden zijn aantrekkelijk, de ambities hoog. Maar wie de moeite neemt om de tijdlijn van dit project onder de loep te nemen, kan zich moeilijk aan de indruk onttrekken: dit plan wordt gepresenteerd als toekomstvisie, maar was in werkelijkheid allang een gelopen koers.

Wat begon als een visie in 2017, is inmiddels een besluit dat nauwelijks nog te beïnvloeden valt. Toch worden inwoners van Vlaardingen vandaag nog steeds uitgenodigd om ‘mee te denken’ over het plan. Dat klinkt democratisch. In werkelijkheid lijkt het eerder op een vorm van publieksbespeling — meedenken over details, terwijl het fundament al is gegoten. Een vorm van schijninspraak die helaas exemplarisch is voor hoe besluitvorming in veel gemeenten tegenwoordig verloopt.

⸻

De tijdlijn liegt niet

In 2017 werd in de gemeentelijke Visie op de Binnenstad voor het eerst gesuggereerd dat het Liesveldviaduct wellicht plaats moest maken voor iets nieuws: woningen, groen, een andere verkeersstructuur. In 2020 werd die richting verder uitgewerkt in het beeldkwaliteitsplan. Hierin werd al openlijk gesproken over een ‘opgetild parkgebouw’ — een project met allure, duidelijk geen vrijblijvende gedachteoefening.

Toen in 2022 het coalitieakkoord ‘Groei en Bloei’ verscheen, kreeg het college van burgemeester en wethouders expliciet de opdracht om van het viaduct een park met woningen te maken. Het was daarmee niet langer een idee in ontwikkeling, maar beleid in uitvoering.

In 2023 werd er op het viaduct een tijdelijk ‘pop-up park’ geopend. Bezoekers konden ideeën aandragen en sfeer proeven van wat het zou kunnen worden. Het trok duizenden mensen en honderden suggesties. Maar het fundamentele besluit — of het viaduct moest verdwijnen en wat ervoor in de plaats moest komen — stond toen al vast. Er werd alleen nog gezocht naar invulling en draagvlak.

Op 10 juli 2025 stemde de gemeenteraad in met het Omgevingsprogramma Nieuwe Binnenstad. Daarmee werd het lot van het Liesveldviaduct bezegeld. Het park komt er, samen met 800 woningen. Een nieuwe busroute, aangepaste infrastructuur en een toekomstgerichte stedelijke indeling zijn inmiddels in voorbereiding. De uitvoering staat gepland vanaf 2028.

⸻

Inspraak achteraf

In de communicatie wordt nadrukkelijk gesproken over ‘participatie’. Bewoners mogen hun mening geven over het ontwerp, over functies in het park, over routes en gebruik. Maar de grote lijnen — sloop van het viaduct, bouw van woningen, de komst van een park — zijn dan al buiten de invloedsfeer van de gewone burger vastgelegd.

Dit type proces wordt door sommigen ‘voorgekookt beleid’ genoemd. Anderen spreken over ‘schijninspraak’ of ‘beleidsdecor’. In alle gevallen gaat het om hetzelfde fenomeen: de kernbesluiten worden genomen in coalitieonderhandelingen, bestuurskamers en ambtelijke documenten, terwijl de participatie van bewoners plaatsvindt aan het einde van de rit. Als het theater al staat, mogen de toeschouwers nog even klappen. Niet om het stuk te veranderen, maar om het applaus te registreren.

⸻

Een bredere trend

Wat hier in Vlaardingen gebeurt, is geen uitzondering. In veel gemeenten is het proces van stedelijke ontwikkeling verplaatst van het publieke naar het bestuurlijke domein. Daarbij spelen ook commerciële partijen en investeerders een steeds grotere rol. Als er eenmaal financiële en politieke afspraken liggen, wordt de speelruimte voor bewoners beperkt tot cosmetische keuzes.

Tegelijk worden inwoners aangespoord om betrokken te zijn, input te geven, en ‘samen de stad vorm te geven’. De kloof tussen belofte en praktijk groeit daardoor alleen maar. Want echte betrokkenheid begint niet bij de aankondiging van een plan, maar bij het ontstaan ervan.

⸻

Tijd voor echte verbinding

Het wordt tijd dat we het politieke decor af en toe oplichten en kijken wat zich daarachter afspeelt. Niet om alles tegen te houden, maar om de weg naar de toekomst eerlijker en opener te maken.

Want echte vooruitgang begint niet met bouwstenen, maar met mensen. Met luisteren, verbinden, en ruimte geven aan oprechte zorgen. Als we blijven doen alsof participatie gelijk staat aan invloed, houden we onszelf en elkaar voor de gek. En dat is, hoe mooi het park straks ook wordt, geen stevige basis voor vertrouwen — of voor echte verbondenheid in de stad.

⸻

Daarom nodig ik u uit om te reageren.
Hoe kijkt u hier tegenaan?
Voelt u zich gehoord, of slechts geïnformeerd?

Denkt u dat verbinding met burgers werkelijk mogelijk is binnen dit soort trajecten — of is dat slechts een woord in een beleidsdocument?

Reageren kan,
@uitlichten
Misschien komen we zo, ondanks alles, toch een stap dichter bij wat een stad werkelijk nodig heeft: eerlijke betrokkenheid, en verbinding voorbij de papieren plannen.